14 februari 2019
In dit onderzoek stond de kwaliteit van leven van oudere vrouwen (70 jaar of ouder) met eierstokkanker centraal. Patiënten werden vergeleken met vrouwen zonder kanker van dezelfde leeftijd, om zo de gevolgen van eierstokkanker te bepalen. Ook werden ze vergeleken met patiënten met eierstokkanker die jonger waren dan 70 jaar. Vrouwen met eierstokkanker hebben een slechtere kwaliteit van leven dan vrouwen zonder eierstokkanker. Patiënten ouder dan 70 hadden vaker last van vermoeidheid, kortademigheid, en gebrek aan eetlust dan patiënten jonger dan 70 jaar oud.
Doel onderzoek
Eierstokkanker komt met name voor bij oudere vrouwen. Een derde van de patiënten is ouder dan 70 jaar. Eierstokkanker heeft, op korte termijn, erg negatieve gevolgen op de kwaliteit van leven van patiënten. Wat de kwaliteit van leven van patiënten op de langere termijn is, weten we nog onvoldoende. Daarnaast worden er verschillen verwacht in kwaliteit van leven van patiënten ouder dan 70 jaar, vergeleken met patiënten jonger dan 70 jaar. Dit komt onder andere omdat oudere patiënten vaker behandeld worden met chemotherapie. Chemotherapie wordt vaker toegepast bij vrouwen die eierstokkanker met ongunstige of onbekende kenmerken hebben. Dat is helaas vaker het geval bij oudere vrouwen. Het doel van het onderzoek was daarom het meten van kwaliteit van leven op de langere termijn bij patiënten met eierstokkanker. Vervolgens werden de oudere patiënten vergeleken met jongere patiënten, en met vrouwen zonder kanker van dezelfde leeftijd. Dit laatste is belangrijk om te kunnen bepalen wat het effect van eierstokkanker op de patiënt is.
Opzet en resultaten
Aan dit onderzoek deden patiënten met eierstokkanker mee, die tussen 2000 en 2010 hun diagnose kregen. Dit waren bijna 350 vrouwen. Uiteindelijk vulden 191 patiënten de vragenlijst in en stuurden deze retour. De vragenlijst bevatte vragen over kwaliteit van leven, en andere ziekten en klachten dan kanker.
Patiënten met eierstokkanker jonger dan 70 hebben een slechtere kwaliteit van leven hebben dan vrouwen uit de algemene bevolking van dezelfde leeftijd. Dit heeft dan vooral te maken met het lichamelijk en geestelijk functioneren. Ook patiënten met eierstokkanker ouder dan 70 hadden een slechtere kwaliteit van leven dan vrouwen uit de algemene bevolking van dezelfde leeftijd. Hier ging het om meerdere vormen van functioneren. Naast lichamelijk en geestelijk functioneren, was namelijk ook het sociaal functioneren en het functioneren binnen hun rol in hun gezin of werk aangetast.
Vergeleken met patiënten met eierstokkanker jonger dan 70, hadden patiënten ouder dan 70 jaar een slechter lichamelijk functioneren. Ook functioneren zij minder goed binnen hun rol in hun gezin of sociale bezigheden. Deze verschillen waren vrij klein. Oudere patiënten hadden vaker last van vermoeidheid, kortademigheid, en gebrek aan eetlust. Deze verschillen waren wat groter.
Vervolgens werd voor de patiënten ouder dan 70 bekeken waarmee hun functioneren en klachten samenhingen. Oudere patiënten die met chemotherapie behandeld waren, hadden een beter lichamelijk functioneren en minder pijn dan oudere patiënten die zonder chemotherapie behandeld waren. In patiënten jonger dan 70 jaar was dit juist andersom: patiënten die chemotherapie hadden gehad, hadden een slechter lichamelijk functioneren en meer pijn. De onderzoekers geven wel aan dat mogelijke ‘selectie bias’ een rol speelt hier. Dat wil zeggen, dat alleen hele fitte patiënten ouder dan 70 jaar behandeld worden met chemotherapie. De gevonden resultaten zijn daarom mogelijk een overschatting van de werkelijkheid.
Conclusies en aanbevelingen
Patiënten met eierstokkanker ouder dan 70 hebben een slechtere kwaliteit van leven dan patiënten met eierstokkanker jonger dan 70. Voor oudere patiënten is wellicht een andere aanpak van nazorg nodig dan voor jongere patiënten. Toekomstig onderzoek zou moeten uitwijzen welke eigenschappen oudere patiënten met een slechtere kwaliteit van leven hebben, zodat hierop ingespeeld kan worden.